Kanıta Dayan-Amayan Tıp



Prof. Dr. Cuma YILDIRIM
[email protected]

Tıp nereye dayanıyor bilemiyorum. Ama ben bazı şeylere dayanamıyorum…

‘İyi bir Anamnez ve fizik muayene yapılmadan laboratuara sevk edilen hasta Hipokrat döneminin hastasından daha talihsizdir’ (Prof. Dr. Orhan Bumin) derdi hocam… Allah rahmet eylesin…

Hipokrat nasıl tıp yapardı bilemiyorum. Görmedim… Ama bugünlerde ülkemde benim hocalarımdan öğrendiğim ve talebelerime öğrettiğim tıp uygulan (a) mıyor…

*****

Kapımda bir sekreter. Elinde bir tomar tetkik. ‘Hocam bana anjiyo olacaksın diyorlar ne yapayım?’

‘Ne oldu Erdal bey? Hayırdır geçmiş olsun?’

‘Hocam troponin değerlerim yüksekmiş.’

*****

Kapımda bir hasta:

‘Oğlum hele bana bir elastik bandaj ver. Dizlerime lasonil sürüp üzerine sarayım.’

‘Teyze muayene oldun mu?’

‘Hayır evladım. Ne gerek var. Ne olduğu belli’

‘Teyze sen şaka mısın…?’

‘Hayır gerçek…’

*****

Odada oturuyoruz… Malum çay molası. Odaya orta yaşlı bir bey giriyor. Yurdum insanı…

‘Amca buyur’

‘Evladım ben dün burada muayene oldum… Sinüzitin var dediler… Bu ilaçları yazdılar… Ben akşam internete baktım. Ama bu ilaçlar bu hastalığa gelmezmiş. Bana başkalarını yazın.’

La Havlevela guvvetee…

*****

Bir akrabam var. Dünya tatlısı bir insan… Kendisi ilkokul mezunu ancak seri halde tıp kitabı okur (Benim odamdakileri bitirdi…İnternetten aldıkları ve okudukları hariç…)

Haftada bir-iki telefon…’Cuma kolay gelsin…Bana …..tetkiki yaptır. Galiba……oluyorum…Bu arada amcanın da (eşini kastederek) galiba….hastalığı var. Onu da ikna et. Geç kalmadan (Endoskopi, kolonoskopi, PET, CT, MR anjiyo vs…) yaptıralım…

*****

Bir arkadaşım kolesterol ilacı kullanıyor. Bir sabah baktım bol yağlı kelle paça içiyor…Aman Allahım Hayri bey hayırdır…?

Sorma doktorum. Kolesterol ilacım bitti. Yenisini alacağım. Ancak kolesterol seviyem düşük çıkınca kurum ödemiyor. Doktorum da tetkik vermeden önce bol yağlı bir paça içmemi önerdi…

Kurgu değil gerçek…

*****

Doktorluğun tanımı tekrar yapılıyor… Akış şemaları değişiyor. Doğru akış şeması:

Bir vatandaş hasta olduğuna ve bir doktora gitmesi gerektiğine karar verir…

Bir sağlık kurumuna başvurur.

Kurum bir hekim atar…Hasta muayene olur…(Anamnez, Sistemlerin Sorgulaması, Vital Bulgular, Özgeçmiş, Soygeçmiş, Fizik Muayene (İnspeksiyon, Palpasyon, Perküsyon, Oskültasyon (Bazen Mezürasyon)…

Ardından tedavi… Gerekirse laboratuar tetkikleri… Hekimlik mesleğinin icrası… Teşhis ve tedavi…

Gerekirse tekrar tetkik… Konsültasyon…

*****

Dedikya akış şemaları değişti… Yeni 2012 Kılavuzu (!) şöyle:

Bir vatandaş… Hasta olduğuna karar verir…

En yakın bilgisayara müracaat eder… Uzm. Dr. Google beye muayene olur…

’Bunu mu demek istediniz? Şeklindeki ayrıntılı anamnez bilgileri alındıktan sonra en yakın ve tetkikleri en bol olan hastaneye başvurulur.
Doktorunuz seçilir… Doktora teşhisiniz ve gerekli olan tetkikler söylenir…

Doktor A++ (Az enerji çok iş) grubundan olduğundan kısa sürede gerekli tetkikleri hastanın öngörü ve bilgi dağarcığı öncülüğünde ister.. Tetkikler seçilirken kar marjı yüksek maliyeti düşük, performansı puanı yüksek (!) olmasına özen gösterilir…

Tetkikler kısa sürede yaptırılır. Bu arada ne kadar çok tetkik istenirse o kadar iyidir. (Hasta memnun, doktor memnun, hastane memnun) Zaten hasta hangi ilaçları ya da tedavi yöntemini istediğine Uzm. Dr. Google abiye sorarak karar verdiği için çok zaman kaybetmeye de gerek yoktur. Herkesin işi var.

Doktor bir sonraki hastaya bakacak ki performansını doldurabilsin. Hasta yakını hastasını eve götürüp derby maçına yetişebilsin. Hasta ilaçlarını alsın ki ekonomi kazansın…

Alın verin ekonomiye can verin…Kolay mı…

Bankamatik usulü, kontür hesabı bakılan hastaların iyileşmemesi pek önemli değil. Olmazsa başka bir hastaneye ya da doktora gider. Yeni bir reçete yazılır.

Eski kılavuzda (!) koruyucu ve tedavi edici hekimlik vardı. Yeni (!) kılavuzda bu teke düştü.

Ne mi: KOZMETİK HEKİMLİK…

Tarifi: Hasta memnuniyeti ve yüksek performans puanı üzerine kurulu, günü kurtaran;  yüksek posalı düşük kalorili diyet hekimlik…(Kimse alınmasın…)

*****

Osmaniye’de çalışan bir arkadaşım anlatıyor. İlde tek Devlet hastanesi varken 1500 acil başvurusu oluyordu. Bir özel hastane açıldı. Devlet hastanesinin hastası azalmadı. O hastaneye de 1500 başvuru oluyor. Ardından bir hastane daha açıldı. O hastane de 1500 hasta bakıyor… Ancak diğer hastanelerin hasta sayısı azalmadı…

Neler oluyor…

2011 yılı verilerine göre Türkiye’de yıllık acil hasta başvuru sayısı 92 milyon imiş. Ülkenin nüfusu 75 milyon… Bu ne anlama geliyor…?

Yüksek tedavi giderlerine rağmen malinitelerde artış var… Neden…?

Özel hastanelerin artmasına rağmen bizim hasta sayımız azalmadı… Biri bunu bana izah etsin…

Her vizitte bir çok hastane gezmiş, elinde bir tomar tetkik kağıdı ve birkaç CD (bu yeni moda eskiden grafilerle gelirlerdi…) ile muayene olmayı bekleyen, ‘Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrası’ yapılamamış bir çok hastam var…

Dünyada bilmem ama ahirette dedelerimiz olan meslektaşlarımız bize sormayacaklar mı ‘Yazıklar olsun size biz bu mesleği size böyle mi bıraktık…’ diye…

Gelecekteki meslektaşlarımız olan torunlarımız ‘Siz misiniz dedelerimiz..? Neden sizden öncekilerden aldığınız meslek onurunu bizlere koruyarak teslim edemediniz… Diye…

Bence şimdiden birkaç kopya hazırlasak iyi olur…

Nasıl götüreceksek… Malum…Kefenin cebi yok…

Bu makale 7988 kez görüntülenmiştir.

Yorumlar

Yorum yapmak için giriş yapmalısınız.

28.08.2012 22:04:53 OSMAN DEMİRCİ
Hocam ağznıza aklınıza kaleminize sağlık ne de güzel özetlemişsiniz

Yazarın Diğer Köşe Yazıları

Köşe YazısıTarih
ŞU LAHMACUN OLAYI 10.07.2015
DEVİR-TESLİM 22.06.2015
Başkan tarafından kaldırılmıştır. 12.06.2015
THE TIME IS BRAIN (ZAMAN BEYİNDİR) 01.06.2015
TUK-MOS ve düşündürdükleri... 08.05.2015
SEÇME VE SEÇiLME HAKKI 07.04.2015
LEVEL 21.01.2015
KOD ADI: YARGIÇ 15.01.2015
BU ÜLKEDE PARAMEDİK OLMAK 31.12.2014
‘KONGREYE GİTTİM’… ‘DÖNÜCEEM’… 01.12.2014
KABUL EDİLEBİLİR RİSK YA DA EDİNİLMİŞ ÇARESİZLİK 24.11.2014
ALTERNATİF-SİZ TIP 27.10.2014
HERKESİN YOLU ACİLDEN GEÇER… 24.10.2014
N'OLUYORUZ 13.10.2014
KUTSAL BAKİRE MERYEM ANA 01.09.2014
AATD Eylül 2014 Sayısı Önsöz 31.08.2014
Mesleki Deformasyon 23.08.2014
Sahte Dergicilik 25.07.2014
Haziran Sayısı Önsöz 15.07.2014
Nasıl Bilim İnsanı Olunur 11.07.2014
İletişimin Dili 23.05.2014
Fabrika Ayarlarımızla Oynamayın 21.05.2014
ATUDER BÜYÜYOR 19.05.2014
YETER-LİK KURULU 23.04.2014
Selfie 19.04.2014
'Gündüz' bitti 'Gece' kaldı. 17.04.2014
18 Mart…Çanakkale… AZİZ ŞEHİTLERİMİZİN ANISINA… 19.03.2014
ÇOK GÜRÜLTÜ VAR… BİRAZ HUZUR... NOOLUR… 16.03.2014
NEE’TTİK…ETİK 07.03.2014
AH JENNİFER AH... YAKTIN BİZİ… 27.02.2014
JOURNAL OF ACADEMIC EMERGENCY MEDICINE 14.02.2014
SKYPE 31.01.2014
Doktor Hasta Olur mu? 20.01.2014
Bütünleşik Acil Yönetimi Çalıştayı 20.12.2013
BEYİN-SİZ ADAM 16.12.2013
Eczanedeyim... 25.11.2013
Dergicilik Sempozyumu... Ankara 25.11.2013
Rastgele...Süper Meryem... 25.11.2013
PENDİK’TE KRİTİKLEŞTİK 08.11.2013
ŞEHİR HASTANELERİ ŞİFAHANE OLSUN-MU? 05.11.2013
KRİTİK mi…? Hadi BAKALIM 22.10.2013
UUUP UZUUUUUN TATİLLER 16.10.2013
AAHH ŞU SEÇİMLER 10.10.2013
KUŞ-ADASI 29.09.2013
Doçent Olabilmek 02.09.2013
Ölmesini Bilmek 26.08.2013
İlla Edep...İlla Edep... 23.08.2013
Halep Arşına Geldi 22.07.2013
Üniversiteler Nereye… 15.07.2013
Şehr-i Ramazan 07.07.2013
Tatil 30.06.2013
İsyanım Var 18.06.2013
Durun Kalabalıklar...Nereye 06.06.2013
Titanik 28.05.2013
...ANNEM 09.05.2013
Çay Bardağı 02.05.2013
Tek Kullanımlık Hay-Atlar 26.04.2013
Kamu Spotu 19.04.2013
Allah Aşkına Dergilerimi Atmayın. 05.04.2013
Bilgi-Sizlik Toplumu 11.03.2013
UÇU-YORUM 26.02.2013
Aşk Ve Sevgi Üzerine… 14.02.2013
Dönüştük - Dönüşüyoruz 06.02.2013
Afiyet Olsun 25.01.2013
Teşekkürler Haşmet Baba 21.01.2013
Helvadan Putlar 16.01.2013
Leyleği Havada Görmek 17.12.2012
ZAYTUNG 06.12.2012
ATUDER Mecliste 30.11.2012
Oğlum Bak Gitt 31.10.2012
Kurbanın Olayım 23.10.2012
Kongredeyiz...EuSEM 2012 09.10.2012
BÜYÜK buluşma 24.09.2012
Aslında Hayat Çok Basit 16.08.2012
Hiç Mi Yok 03.08.2012
Hayata Dair - 2 16.07.2012
Acil Tıp Ve Travmatoloji Anabilim Dalı 12.07.2012
Sağlıkta Şiddet Çalıştayı 27.06.2012
Nihayet Bitti. Rektör Adayımızı Saydık 19.06.2012
Ama İstiyorum 2 29.05.2012
Ne Yapalım? 07.05.2012
Rektörlük Seçimleri 25.04.2012
Dr. Ersin ARSLAN 18.04.2012
Hamımız Bakü'ye Düştük 17.04.2012
Davranışçı Bilişsel Terapi 04.04.2012
Acil Servis 23.03.2012
Hay Allah 15.03.2012
Renklerin Dili 02.03.2012
C-A-B 02.02.2012
İSTİRAHAT RAPORU VERMİYORUZ…MUYUZ…? 25.01.2012
Sevgi Dili.. 09.01.2012
YENİ YIL 28.12.2011
DOKTOR 14.12.2011
Hastane Yürütme Kurulu 30.11.2011
Bu Aciller Ne Zaman Adam Olur? 15.11.2011
Bugün Bayram 02.11.2011
HAYAT 13.10.2011
Hunimi Getirin... 06.09.2011
Öyle Bir Geçer Zaman ki… 23.08.2011
Hayata Dair… 19.07.2011
Beni Affet Baba …. 22.06.2011
Hadi kongreye gidelim… 08.06.2011
Bir kongre de böyle geçti 13.05.2011
Ama İstiyorum… 02.05.2011
‘Yaz’ dediler ‘Yazayım mı’ dedim… 27.04.2011
YAZARLAR


AYIN MAKALESİ