Sağlıkta Şiddet Çalıştayı'nın sonuç bildirisi

Zirve Üniversitesi ile Güneydoğu Uluslararası Sağlık Federasyonu (GUSAF) işbirliğinde düzenlenen "Sağlıkta Şiddet Çalıştayı'nın sonuç bildirisi yayımlandı.

'Sağlık Çalışanları', 'Sağlık ve Sosyal Güvenlik Sistemi', 'Hasta ve Hasta Yakınları', ve 'Medya' başlıkları altında toplanan dört ayrı komisyonun raporlarının genel kurulda müzakere edilip birleştirilmesi sonucu hazırlanan bildirisinde şu ifadeler yer aldı:

1 - Sağlıkta dönüşüm programının, alt yapı yatırımları ve kalite anlayışı ile desteklenerek, halkın ve sağlık çalışanlarının uyum sağlayabileceği bir ivme ile uygulanması gerekir.

2 - Hasta hakları yanı sıra hasta sorumlulukları ve sağlık çalışanlarının hak ve sorumlulukları da yazılmalı ve bunlar medyada ve hastanelerde yazılı ve görsel olarak sunulmalıdır.

3 - Her bir sağlık biriminde uluslararası iş güvenliği standartlarına uygun güvenlik kriterlerinin belirlenmeli ve titizlikle uygulanması gözetilmelidir.

4 - Performans sisteminin hasta-hekim ilişkileri gibi sağlık çalışanları arasındaki uyum ve motivasyonu da olumsuz etkilediği düşünülerek iyileştirilmesi gerektiği, sağlık çalışanına verilecek sabit ücret artırılarak, performansa tabi ücretin daha küçük bir yüzdeyi oluşturması, böylece hasta hekim ilişkisinin daha nitelikli bir hale gelmesi sağlanabilecektir.

5 - Kamu yöneticilerinin ve özellikle sağlık politikalarını belirleyen siyasetçilerin, sağlık kamu hizmeti yapmakta olan sağlık çalışanlarına yönelik şiddeti kınayan cümlelerle halkı uyarmaları yararlı olacaktır.

6 - Sağlık çalışanlarının çalışma ve nöbet şartları ile mesai saatlerinin yeniden düzenlenmesi gerekmektedir.

7 - Hasta memnuniyetinin yanı sıra, çalışan memnuniyeti de sağlıkta kalite ölçümünde önemli bir kriter olarak belirlenmelidir.

8 - Sıklıkla sorunlara neden olan sevk zincirindeki aksaklıklar giderilmeli ve kriterler çok net belirlenmeli, sağlık yöneticileri ve siyasiler sevkler konusunda hekime müdahil olmamalıdır.

9 - Medya tarafından takip edilen hastaların, hastalıklarının seyri ile ilgili tatmin edici bilgiler etik değerler çerçevesinde verilmelidir.

10 - Şiddet olayları sonrasında kamuoyuna yönelik açıklamaların donanımlı, yetkili ve yetkin kişilerce yapılması sağlanmalıdır.

11 - Yazılı ve görsel medya organlarının sağlık haberlerine yönelik uzmanlaşmış 'sağlık muhabiri' istihdamı sağlanmalı, medyada sağlık danışmanlığına gereken önem verilmelidir.

12 - Medyanın kitle eğitimindeki rolü nedeniyle, şiddeti önlemeye yönelik eğitsel yayınlar yapılmalı, hekimliğin insanın sağlıklı yaşam hakkına hizmet eden kutsal bir meslek olduğu, diyanet kurumundan da yardım alınarak sağlanmalıdır.

13 - Sağlık çalışanlarına, mesleki eğitimleri aşamasından başlayarak, hasta iletişimi, kriz yönetimi, öfke kontrolü ve hasta hakları konusunda eğitim verilmesi ve tutum geliştirilmesinin sağlanması yanı sıra mesleki riskler ve hizmet icapları anlatılmalıdır.
14 - Sağlığına tekrar kavuşamama, kötüleşme ve ölüm korkusu içinde olan hastaların ve sevdiklerinin bu duygularını paylaşan hasta yakınlarının, bu ruh hali içinde sağlık hizmeti alırken, tapu idaresinden hizmet alan vatandaşlardan farklı ve daha anlayışlı bir muameleyi hak etmiş oldukları sağlık çalışanlarınca bilinmeli ve bu bilinçle davranmaları sağlanmalıdır.

15 - Sağlık kurumlarının otopark, güvenlik, misafirhane ve kafeterya hizmetleri yeterli ve fonksiyonel hale getirilmelidir.

16 - Sağlık kurumlarında yaşanılabilecek iletişim kazaları, bilgi eksikliği, yanlış anlama ve anlaşılmalardan kaynaklanan problemleri çözmek üzere ombudsmanlık görevi üstlenecek bağımsız denetçilerin veya eğitimli uzman arabulucuların istihdam edilmesi gerekir.

17 - Sağlık kurumlarında asılı şikayet levhaları ve numaraları, orada çalışan sağlık personelini potansiyel suçlu konumuna getirdiğinden bir an önce kaldırılmaları gerekir.

18 - İlk öğretimden başlayarak eğitimin her kademesinde, sağlık personeli ve kurumları ile bu kurumların işleyişi hakkında eğitimler verilmelidir.

19 - Sağlığa yönelik bazı yanlış algıların değişmesi bakımından, hastane adı şifahane, hasta hakları terimi sağlık hakkı olarak değiştirilmelidir.

20 - Hasta ve hasta yakınlarının bilgilendirilmesine özel önem verilmeli ve bu iş yetkili bir hekim tarafından yapılmalıdır. Bu bağlamda yöresel ve kültürel özellikleri de dikkate alarak hasta ve hasta yakınlarıyla yeterli düzeyde iletişim ve empati kurulabilmelidir. Bilgilendirmede gerçek dışı vaatlerde bulunulmamalı, hatta muhtemel riskler anlatılmalıdır.

21 - Sağlık çalışanları, maddi kaygılardan uzak hizmet vermeli, meslektaşlarını kötülemekten kaçınmalıdır.

22 - Başta tabip odaları olmak üzere, sendika ve uzmanlık dernekleri türünden tüm sağlık örgütlerinin, sağlıkta görülen şiddet karşısında, söz ve eylem birliği içinde kararlılık göstermesi, politik ve ideolojik saplantılardan etkilenmeksizin mesleki menfaatlere odaklanması, meslek etiği ve disiplinine aykırılıklara taviz vermemesi gerekmektedir."